Cà phê là một trong những sản phẩm tự nhiên được buôn bán với giá trị cao nhất thế giới, chỉ đứng sau dầu thô, và nó được sản xuất cũng như tiêu thụ toàn thế giới. Những hạt cà phê quý giá được tin rằng bắt nguồn từ vùng hoang dã Đông Phi, nhưng rồi những cuộc thám hiểm toàn cầu đưa cà phê đến nhiều nền văn hóa. Ngày nay, cà phê được trồng ở hơn bảy mươi quốc gia ở vùng được tạm gọi là “Vành đai hạt cà phê” (The bean belt).

Báo quốc tế: Việt Nam là một trong 5 quốc gia sản xuất cà phê tốt nhất thế giới

(Tổ Quốc) - Trong khi một số quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới đã quá phổ biến thì số khác lại mang đến nhiều ngạc nhiên trong thời gian gần đây.

Theo trang Investopedia, thế giới có hơn 50 quốc gia sản xuất cà phê nhưng hầu hết sản lượng cà phê toàn cầu lại đến từ 5 nhà sản xuất hàng đầu: Brazil, Việt Nam, Colombia, Indonesia và Ethiopia.

Thu hoạch cà phê ở vùng trồng của Công ty Simexco Daklak (thành phố Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk). (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Sản xuất cà phê đã đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển đất nước của Brazil và cà phê tiếp tục là động lực cho nền kinh tế đất nước. Loại cây này lần đầu tiên được đưa đến Brazil vào đầu thế kỷ 18 bởi những người Pháp. Với sự phổ biến ngày càng tăng của cà phê ở châu Âu, Brazil đã trở thành nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới vào những năm 1840 và từ đó đến nay, khoảng 300.000 trang trại cà phê trải khắp Brazil.

Hơn 150 năm qua, Brazil là quốc gia sản xuất cà phê lớn nhất thế giới. Hiện tại, Brazil chiếm đến 1/3 tổng sản lượng cà phê trên thế giới. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Brazil dự kiến sẽ sản xuất 66,3 triệu bao cà phê loại 60 kg trong năm 2023-2024, chiếm khoảng 40% sản lượng của thế giới.

Khác với hầu hết các quốc gia sản xuất cà phê khác, Brazil phơi khô quả cà phê dưới ánh nắng mặt trời (cà phê chưa rửa) thay vì rửa chúng.

Còn khá mới đối với lĩnh vực thương mại cà phê quốc tế nhưng Việt Nam đã nhanh chóng trở thành một trong những nước sản xuất lớn nhất. Trong những năm 1980, Việt Nam đã đặt cược lớn vào phát triển cà phê và sản lượng đã tăng từ 20% đến 30% mỗi năm trong suốt những năm 1990, thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước. Việt Nam dự kiến sẽ sản xuất 27,5 triệu bao cà phê loại 60 kg trong năm 2023-2024, theo USDA.

Việt Nam hiện cũng đã tìm được chỗ đứng trên thị trường quốc tế bằng cách tập trung chủ yếu vào loại cà phê Robusta giá cả phải chăng hơn. Hạt Robusta có thể có lượng caffeine lên tới gấp đôi so với hạt Arabica, khiến cà phê có vị đắng hơn. Việt Nam cũng là nước sản xuất cà phê Robusta số 1 thế giới, chiếm 35% sản lượng toàn cầu trong năm 2023–2024.

Cà phê trồng ở Việt Nam cũng cho năng suất cao. Sản lượng cà phê của quốc gia này cao hơn đáng kể so với các quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu khác.

Một chiến dịch quảng cáo nổi tiếng về một nông dân trồng cà phê hư cấu tên là Juan Valdez của Liên đoàn cà phê Colombia (FNC) đã giúp xây dựng thương hiệu Colombia trở thành một trong những quốc gia sản xuất cà phê nổi tiếng nhất. Colombia nổi tiếng về chất lượng cà phê và dự kiến sẽ sản xuất 11,5 triệu bao cà phê loại 60 kg vào năm 2023-2024.

Trong vài năm qua, bắt đầu từ năm 2008, cây cà phê của Colombia đã bị ảnh hưởng bởi một loại bệnh trên lá được gọi là bệnh gỉ sắt cà phê. Sản lượng giảm mạnh nhưng kể từ đó đã phục hồi khi nước này thay thế cây bằng các giống kháng bệnh gỉ sắt. Hiện Colombia đứng thứ hai về sản lượng cà phê Arabica và hàng triệu người trên thế giới thích hương vị nhẹ nhàng, cân bằng của loại cà phê này.

Vị trí và khí hậu của Indonesia đã giúp nước này trở thành nước sản xuất cà phê Robusta lớn thứ 3 trên thế giới. Tổng sản lượng, bao gồm Robusta và Arabica, là 9,7 triệu bao loại 60 kg trong năm 2023–2024. Indonesia có 1,2 triệu ha trồng cà phê; các trang trại nhỏ, độc lập chiếm phần lớn sản lượng, mỗi trang sở hữu từ 1 đến 2 ha.

Indonesia sản xuất một số loại cà phê đặc trưng được ưa chuộng, trong đó thú vị nhất là Kopi Luwak. Được thu hoạch từ những hạt cà phê đã được tiêu hóa do cầy hương ăn và đào thải, hạt cà phê này có hương vị đặc biệt. Quá trình thu thập và thu hoạch hạt khá phức tạp và kết quả là một trong những hạt cà phê đắt nhất thế giới. Với giá khoảng 35 - 100 USD một cốc, Kopi Luwak được phong là cà phê đắt đỏ nhất hành tinh.

Nông dân ở Indonesia khẳng định đây là loại cà phê ngon nhất trên thế giới. Bởi, cầy hương khá kén ăn, chúng chỉ chọn những trái cà phê chín nhất. Theo National Geographic, enzyme tiêu hóa của loài động vật này "thay đổi cấu trúc protein trong hạt cà phê, loại bỏ một số axit để tạo ra một tách cà phê uống êm hơn".

Ethiopia giành lại vị trí số 5 trong năm 2023–2024 và dự kiến sẽ sản xuất 8,35 triệu bao loại 60 kg. Ethiopia hiện là nước sản xuất cà phê lớn nhất châu Phi và có tốc độ tăng trưởng liên tục trong 3 năm qua, theo USDA.

Danh tiếng của Ethiopia không chỉ vì đó là cái nôi của cà phê, mà còn là vì nơi đó sản xuất ra cà phê tốt nhất thế giới. Cà phê Ethiopia được trồng khắp nơi ở vùng đất Nam Phi này. Nhưng tập trung nhiều nhất là ở vùng núi phía nam - nơi có độ cao và điều kiện tốt nhất cho sự phát triển./.

Brazil, Quốc Gia Xuất Khẩu Cà Phê Nhiều Nhất Thế Giới

RAAW COFFEE Thursday, 16 May, 2024

Brazil là nhà sản xuất cà phê lớn nhất thế giới trong hơn 150 năm. Hiện nay, Brazil trồng khoảng một phần ba lượng cà phê của thế giới, mặc dù trước đây thị phần của nước này cao tới 80%. Cà phê được du nhập vào Brazil từ vùng thuộc địa Guiana thuộc Pháp vào năm 1727, khi nước này vẫn nằm dưới sự cai trị của Bồ Đào Nha. Cây cà phê đầu tiên ở Brazil được trồng bởi Francisco de Melo Palheta ở vùng Para ở phía bắc đất nước.

Brazil là nước trồng cà phê lớn hàng đầu thế giới, những thông tin sau đây được thống kê bởi CafeImports vào năm 2017:

Dân số tham gia vào ngành cà phê: Khoảng 360.000 nông dân & công nhân làm thuê cho nông trại.

Quy mô trang trại trung bình: từ nông trại nhỏ 0.5 hecta đến những đồn điền 10,000 hecta.

Sản lượng xuất khẩu hàng năm: 45 – 60 triệu bao (60 kg).

Hoạt động canh tác cà phê Brazil

Giống cà phê phổ biến: Bourbon (đa phần là Bourbon vàng) Typica, Caturra, Catuai, Catimor, Maragogype…

Phương pháp chế biến: Đa dạng, phổ biến là chế biến khô và chế biến theo phương pháp truyền thống Pulped Natural.

Phần lớn cà phê Brazil được giao dịch trên thế giới đều xuất phát từ 6 khu vực chính: Minas Gerais (1.22 Triệu ha); Espirito Santo (433,000 ha); Sao Paulo (216,000 ha); Bahia (171,000 ha); Rondonia (95,000 ha); cuối cùng là Parana (49,000 ha).

Brazil canh tác cả hai loại cà phê chính là Arabica và Robusta, trong đó giống cà phê Arabica vẫn chiếm ưu thế với khoảng 85%; sản lượng còn lại là Robusta. Tại Brazil, canh tác Arabica tập trung trong cụm khu vực cà phê quốc gia và được dẫn đầu bởi Rio. Trong khi đó cà phê Robusta chủ yếu được trồng ở các bang nhỏ hơn như Espirito Santo (bang này hiện cung cấp cho 80% lượng cà phê robusta) và Rondonia – vùng màu cam ở phía Tây bắc.

Brazil có độ cao địa hình tương đối thấp (95% đất đai Brazil nằm dưới 900m so với mực nước biển).

Khởi đầu của thương mại cà phê tại Brazil

Việc sản xuất cà phê thương mại bắt đầu xung quanh sông Paraíba (gần Rio de Janeiro). Khu vực này phù hợp với cà phê, không chỉ vì đất đai lý tưởng, mà còn vì vị trí gần cảng Rio de Janeiro sẽ tạo điều kiện dễ dàng cho xuất khẩu. Trái ngược với các trang trại cà phê nhỏ hơn từng phát triển mạnh mẽ ở Trung Mỹ, các trang trại thương mại đầu tiên của Brazil là những đồn điền lớn do nô lệ làm công.

Khi đất đai trở nên cạn kiệt do thâm canh, trang trại sẽ chuyển sang khia phá vùng đất khác. Sản lượng cà phê bùng nổ từ năm 1820 đến năm 1830, vượt qua nhu cầu của người uống cà phê Brazil và bắt đầu cung cấp cho thị trường toàn cầu rộng lớn hơn. Những người kiểm soát việc sản xuất cà phê trở nên vô cùng giàu có và rất quyền lực và được gọi là “ông trùm cà phê”. Nhu cầu của họ sẽ có tác động đáng kể đến các chính sách của chính phủ và sự hỗ trợ của chính phủ đối với ngành cà phê.

Nô lệ trong một trang trại cà phê ở Brazil, năm 1882 | Ảnh: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Slaves_working_on_a_coffee_plantation_02.jpg

Đến năm 1830, Brazil sản xuất 30% lượng cà phê trên thế giới. Con số này đã tăng lên 40% vào năm 1840, mặc dù nguồn cung tăng mạnh dẫn đến giá cà phê toàn cầu giảm. Cho đến giữa thế kỷ 19, ngành công nghiệp cà phê của Brazil phụ thuộc vào lao động nô lệ. Hơn 1,5 triệu nô lệ đã được đưa đến Brazil để làm việc trên các đồn điền cà phê.

Trong thời kỳ thuộc địa, các đồn điền cà phê ở Brazil đã làm gia tăng nạn phá rừng (việc trồng cà phê sẽ diễn ra trong vài thập kỷ và chuyển sang vùng đất khác khi đất mất đi độ phì nhiêu). Hoạt động sản xuất cà phê “bề mặt” qua này không gắn kết vào lịch sử của bất kỳ địa phương nào mà còn gắn liền với chế độ nô lệ, đàn áp – Từng có thời kỳ 1/3 dân số Brazill là nô lệ tham gia vào canh tác cà phê và nước này cũng là quốc gia sau cùng xóa bỏ chế độ nô lệ.

Với việc Brazil là nhà cung cấp cà phê hàng đầu thế giới, bất cứ điều gì ảnh hưởng đến sản xuất ở Brazil đều có tác động trực tiếp đến giá toàn cầu. Một trong những yếu tố đó là chu kỳ luân phiên của vụ mùa hàng năm của Brazil. Qua nhiều năm, rõ ràng Brazil sẽ luân phiên giữa một vụ thu hoạch lớn và thu hoạch nhỏ (bắt nguồn từ chu kỳ tự nhiên của cây phê). Một số công việc (chẵn hạn như cắt tỉa cành) đã được thực hiện trong những năm gần đây để cố gắng giảm thiểu tác động này, và ổn định hơn qua từng năm.

Nếu như biến động chu kỳ của vụ mùa có thể làm biến động nhẹ, thì băng giá tại Brazil lại có có thể làm “lật đổ” toàn bộ thị trường cà phê. Sương giá (White Frosts) hay còn gọi là sương muối sẽ làm chết những bông hoa, chồi non trong giai đoạn phát triển. Vì vậy sương muối chỉ ảnh hưởng lớn đến vụ thu hoạch năm sau, song các đợt sương muối nghiêm trọng có thể giết chế toàn bộ cây cà phê trưởng thành. Khi cà phê được tái canh sau đợt sương muối nó phải mất nhiều năm sinh trưởng cho đến khi thu hoạch.

Cây cà phê bị sương giá (sương muối) tại Brazill

Brazil từng là nước sản xuất cà phê lớn nhất bị tổn thất do sương muối. Trong quá khứ, đã có những sự cố nghiêm trọng như sương giá đen năm 1975, làm giảm gần 75% vụ mùa năm 1976/77. Do sương giá, giá cà phê toàn cầu gần như tăng gấp đôi ngay lập tức. Năm 2000 và 2001 có hai năm liên tiếp mất mùa, dẫn đến một vụ thu hoạch lớn vào năm 2002, với sản lượng cà phê khổng lồ. Điều này trùng hợp với một thời gian dài khác của giá cà phê thấp, do dư thừa cà phê trên thị trường toàn cầu.

Hoạt động sản xuất cà phê Brazil

Không thể phủ nhận Brazil là quốc gia sản xuất cà phê công nghiệp và tiên tiến nhất trên thế giới. Với việc tập trung vào năng suất và sản lượng, nó đã không giữ được danh tiếng về sản xuất cà phê chất lượng cao.

Hầu hết các trang trại lớn sử dụng các kỹ thuật hái dảy, trong đó toàn bộ cành và quả bị tước đi chỉ trong một lần. Nếu các đồn điền lớn và bằng phẳng (phổ biến ở các trang trại cà phê lớn hơn của Brazil), họ sử dụng máy thu hoạch để lắc quả cà phê rớt khỏi cành. Cả hai phương pháp đều không tính đến độ chín, và kết quả là có một số lượng lớn quả chưa chín trong cà phê đã thu hoạch.

(nguồn ảnh: Carmo de Minas, Brazil)

Một trong những vai trò quan trọng của Brazil trong ngành cà phê, là sự đóng góp đáng kể cho tính đa dạng sinh học của giống loài cà phê trên thế giới. Rất nhiều giống cà phê Arabica đột biến tự nhiên hoặc được lai tạo đã phổ biến bên ngoài biên giới Brazil và đến với khu vực Mỹ La Tinh trước phổ biến toàn cầu.

Điển hình như cây cà phê Caturra một dạng đột biến lùn của giống cà phê Boubon được thực hiện bởi Viện Nông nghiệp Brazil (Agronomic Institute of Campinas – IAC), hay giống Mundo Nouvo đang phổ biến tại khu vực Trung Mỹ cũng được lai tạo từ cà phê Brazil.

Có nhiều giống cà phê khác nhau được trồng trên khắp Brazil và đa phần chúng được sinh ra tại đây bao gồm Mundo Novo, Yellow Bourbon, Caturra và Catuai

The World Atlas of Coffee: From Beans to Brewing – Coffees Explored, Explained and Enjoyed book by James Hoffmann

Origins Coffee – Resource: www.cafeimports.comBrazil

Coffee production in Brazil: www.en.wikipedia.org

Chọn tỉnh thành Hà Nội Hải Phòng Bắc Giang Cao Bằng Bắc Kạn Hòa Bình Hải Dương Bắc Ninh Hà Nam Hưng Yên Lào Cai Lai Châu Lạng Sơn Ninh Bình Nam Định Phú Thọ Quảng Ninh Sơn La Thái Bình Thái Nguyên Tuyên Quang Vĩnh Phúc Điện Biên Đà Nẵng Thừa Thiên Huế Khánh Hòa Lâm Đồng Bình Thuận Hà Giang Đắk Lắk Đắk Nông Gia Lai Hà Tĩnh Kon Tum Nghệ An Ninh Thuận Phú Yên Quảng Bình Quảng Nam Quảng Ngãi Quảng Trị Thanh Hóa Hồ Chí Minh Bình Dương Bà Rịa Vũng Tàu Yên Bái Bình Định Bạc Liêu Bình Phước Bến Tre Cà Mau Đồng Tháp Đồng Nai Hậu Giang Kiên Giang Long An Sóc Trăng Tiền Giang Tây Ninh Trà Vinh Vĩnh Long Cần Thơ An Giang

Chọn trình độ học vấn Không yêu cầu Đại học trở lên Cao đẳng trở lên THPT trở lên Trung học trở lên Chứng chỉ Trung cấp trở lên Cử nhân trở lên Thạc sĩ trở lên Thạc sĩ Nghệ thuật Thạc sĩ Thương mại Thạc sĩ Khoa học Thạc sĩ Kiến trúc Thạc sĩ QTKD Thạc sĩ Kỹ thuật ứng dụng Thạc sĩ Luật Thạc sĩ Y học Thạc sĩ Dược phẩm Tiến sĩ Khác

Chọn giới tính Không yêu cầu Nam Nữ

Chọn mức lương Thỏa thuận 1 - 3 triệu 3 - 5 triệu 5 - 7 triệu 7 - 10 triệu 10 - 15 triệu 15 - 20 triệu 20 - 30 triệu Trên 30 triệu Trên 50 triệu Trên 100 triệu

Chọn hình thức Toàn thời gian cố định Toàn thời gian tạm thời Bán thời gian Bán thời gian tạm thời Hợp đồng Việc làm từ xa Khác

Chọn cấp bậc Mới tốt nghiệp Thực tập sinh Nhân viên Trưởng nhóm Phó tổ trưởng Tổ trưởng Phó trưởng phòng Trưởng phòng Phó giám đốc Giám đốc Phó tổng giám đốc Tổng giám đốc Quản lý cấp trung Quản lý cấp cao

Chọn kinh nghiệm Chưa có kinh nghiệm 0 - 1 năm kinh nghiệm Hơn 1 năm kinh nghiệm Hơn 2 năm kinh nghiệm Hơn 5 năm kinh nghiệm Hơn 10 năm kinh nghiệm

Chọn ngày cập nhật 1 tuần trở lại 1 tháng trở lại